-
Ер ости сувлари муҳофазаси кучайтирилади
506Президент Шавкат Мирзиёев ер ости сувларини муҳофаза қилишга қаратилган чора-тадбирлар тақдимоти билан танишди.
Ер ости сувлари табиат ва аҳоли учун энг зарур чучук сув манбаларидан бири. Ундан тартибсиз фойдаланиш оқибатида кўп жойларда ер ости суви камайиб кетмоқда. Навоий, Самарқанд, Жиззах, Қашқадарё, Наманган, Фарғона ва Андижон вилоятларининг айрим ҳудудларида унинг сатҳи 5 метргача пасайиб кетган.
Шунга қарамай, жойларда рухсатсиз қудуқлар бурғилаш, ер ости сувларидан назоратсиз ва ҳисобсиз фойдаланиш ҳамон давом этмоқда. Шу боис, Президентимиз кўрсатмасига мувофиқ, ер ости сувлари муҳофазасини кучайтириш ва ундан фойдаланишни такомиллаштириш бўйича таклифлар ишлаб чиқилди.
Унга кўра, ер ости сувининг сатҳи 5 метрдан зиёд пасайган ҳудудларда қудуқлар бурғилаш ва ер ости сувларидан фойдаланишга мораторий жорий қилинади.
Ҳозирги кунда қудуқларнинг 90 фоизида ҳисоблагич йўқлиги сабабли ер ости сувлари сарфи тўғрисида аниқ маълумот тўплаш имкони бўлмаяпти. Шунинг учун ер ости сувларидан фойдаланувчиларга 2024 йил 1 январга қадар ўз тасарруфидаги иншоотларни сув ҳисоблагич билан жиҳозлаш мажбурияти қўйилмоқда.
Шунингдек, 2023 йил 1 апрелдан бошлаб ҳар бир қудуққа алоҳида эмас, балки қудуқларни бурғилаш фаолиятига рухсатнома бериш йўлга қўйилади. Сатҳи пасайиб кетаётган ер ости суви конларини тубдан қайта баҳолаш бўйича геология-қидирув ишлари амалга оширилади.
Яна бир янгилик – ер ости сувларининг ҳолатини кузатиб бориш, хавфли геологик жараёнлардан муҳофаза қилишнинг ягона тизимини яратиш мақсадида Давлат геологик мониторинг хизмати ташкил этилади.
Умуман олганда, бу чора-тадбирлар ер ости сувининг камайиш жараёнини тўхтатиш ва бошқа ҳудудларда бундай ҳолат юзага келишининг олдини олишга хизмат қилади.
Давлатимиз раҳбари бу таклифларни маъқуллаб, сувдан ҳисобсиз фойдаланишга чек қўйиш, бу борада интизомни кучайтириш бўйича кўрсатмалар берди. Чучук сув манбаларини асраш ва аҳоли учун узоқ муддатга етадиган захира яратиш муҳимлигини таъкидлади.
-
Праздничное поздравление народу Узбекистана
483Дорогие соотечественники!
Искренне, от всего сердца поздравляю вас и в вашем лице весь наш многонациональный народ с великой исторической датой в жизни нашей страны – 30-летием принятия Конституции Республики Узбекистан, выражаю всем вам свое глубокое уважение и самые добрые пожелания.
В национальном развитии невозможно переоценить роль и значение Конституции, служащей прочной основой на пути построения правового демократического государства и свободного гражданского общества, который был избран волеизъявлением нашего народа.
Благодаря правам и возможностям, которые дал нам Основной закон, принятый в первые годы независимости, в чрезвычайно сложных для страны условиях, и самоотверженному труду нашего народа за прошедший период достигнуты огромные успехи во всех сферах и отраслях.
Опираясь на столь прочный правовой фундамент, мы в последние годы ускоренными темпами осуществляем в стране широкомасштабные демократические реформы.
Самое важное, кардинально меняется общественно-политическая жизнь страны, мышление и мировоззрение наших людей. Каждый гражданин Узбекистана, независимо от национальности, языка и вероисповедания, ощущает себя полноправным членом общества, настоящим хозяином своей судьбы, не только причастным ко всем происходящим преобразованиям и обновлению, но и непосредственным участником этих процессов, свободной личностью, созидателем будущего.
И мы вправе гордиться нашей Конституцией, являющейся ярчайшим проявлением политико-правового мышления нашего народа, надежным гарантом прав и свобод человека, открывшим для нас путь к построению свободной и благополучной жизни.
Уважаемые друзья!
В настоящее время на мировой арене все чаще звучит выражение «Новый Узбекистан», растет международный авторитет нашей Родины.
Как вы знаете, в эти дни в стране продолжается обсуждение изменений и дополнений в Основной закон. Данная конституционная реформа продиктована сутью и логикой Стратегии развития Нового Узбекистана, пожеланиями и предложениями нашего народа, самим стремительно меняющимся временем.
Сегодня мы должны глубоко внедрить в Конституцию, законы, в нашу повседневную жизнь принцип «Человек – общество – государство».
Следует подчеркнуть, что защита человека, его жизни, прав, свобод, законных интересов, чести и достоинства личности как высшей ценности находится в центре наших конституционных реформ. В частности, в Основном законе будет закреплено много принципиально важных для нас вопросов и норм, таких как социально ориентированное государство, укрепление конституционных основ института семьи, надежная защита представителей старшего поколения, лиц с инвалидностью, всесторонняя поддержка женщин и молодежи, квалифицированное медицинское обслуживание населения, развитие образования, науки и культуры, гарантии экологических прав граждан и сохранение экологического баланса, расширение прав и полномочий институтов гражданского общества и махалли, обеспечение независимости средств массовой информации.
В этом процессе, дорогие соотечественники, обязательно будут учтены высказанные вами, людьми разных профессий и социального положения, мнения и предложения. Проект Конституции будет вынесен на всенародный референдум.
Именно так наш обновленный Основной закон станет поистине народной Конституцией.
Уважаемые соотечественники!
Несмотря на условия продолжающейся пандемии, в нашей стране День Конституции отмечают в праздничном настроении во всех трудовых коллективах, махаллях, образовательных учреждениях и семьях, соблюдая меры предосторожности.
Мы разрабатываем масштабные программы, строим планы на новый – 2023 год. В них находят конкретное отражение закрепляемые в Конституции стоящие перед нами большие задачи и наши благородные цели – дальнейшее укрепление мира и стабильности в стране, дружбы и согласия между живущими в республике представителями разных наций и конфессий, повышение благосостояния населения, возведение нового жилья, увеличение количества рабочих мест.
Убежден, что все мы, сплотившись, своим самоотверженным трудом обязательно достигнем намеченных нами высоких рубежей.
Дорогие соотечественники!
Еще раз искренне поздравляю вас, весь наш народ с замечательным праздником – Днем Конституции, желаю всем вам здоровья, счастья и благополучия вашим семьям.
Пусть мирной и спокойной будет жизнь нашего народа!
Пусть Всевышний оберегает нашу любимую Родину, всех нас!
Шавкат Мирзиёев,
Президент Республики Узбекистан
-
Ўзбекистон халқига байрам табриги
499Қадрли ватандошлар!
Сиз, азизларни, сизларнинг тимсолингизда кўпмиллатли бутун халқимизни мамлакатимиз ҳаётидаги улуғ тарихий сана – Ўзбекистон Республикаси Конституцияси қабул қилинганининг 30 йиллик байрами билан чин қалбимдан самимий муборакбод этиб, барчангизга ўзимнинг чуқур ҳурматим ва эзгу тилакларимни изҳор этаман.
Халқимизнинг хоҳиш-иродаси билан танлаб олинган ҳуқуқий-демократик давлат, эркин фуқаролик жамияти барпо этиш йўлида мустаҳкам ҳуқуқий пойдевор бўлиб келаётган Асосий қонунимизнинг миллий тараққиётимиздаги ўрни ва аҳамияти беқиёсдир.
Мустақиллигимизнинг дастлабки йилларида, ғоят оғир ва мураккаб бир шароитда қабул қилинган Конституциямиз берган ҳуқуқ ва имкониятлар туфайли эл-юртимизнинг фидокорона меҳнати билан ўтган даврда ҳаётимизнинг барча соҳа ва тармоқларида улкан ютуқ ва натижаларни қўлга киритдик.
Ана шундай мустаҳкам ҳуқуқий асосга таяниб, кейинги йилларда мамлакатимизда кенг кўламли демократик ислоҳотлар жадал амалга оширилмоқда.
Энг муҳими, ижтимоий-сиёсий ҳаётимизнинг мазмуни, ватандошларимизнинг онгу тафаккури, дунёқараши тубдан ўзгармоқда. Юртимизда яшаётган ҳар бир фуқаро, миллати, тили ва динидан қатъи назар, жамиятимизнинг тенг ҳуқуқли аъзоси, ўз тақдирининг чинакам эгаси, мамлакатимиздаги барча ўзгариш ва янгиланишларга ўзини нафақат дахлдор, балки бу жараёнларнинг бевосита иштирокчиси, эркин ва бунёдкор инсон сифатида ҳис этмоқда.
Халқимиз сиёсий-ҳуқуқий тафаккурининг юксак намунаси, инсон ҳуқуқ ва эркинликларининг қонуний кафолати бўлган, биз учун озод ва обод ҳаёт қуриш йўлини очиб берган Конституциямиз билан шу боис ҳар қанча фахрлансак, ғурурлансак, арзийди, албатта.
Муҳтарам дўстлар!
Дунё миқёсида “Янги Ўзбекистон” деган ибора пайдо бўлиб, Ватанимизнинг халқаро майдондаги нуфузи ва обрў-эътибори тобора ортиб бормоқда.
Барчангиз хабардорсиз, шу кунларда мамлакатимизда Асосий қонунимизга ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш бўйича муҳокамалар давом этмоқда. Ушбу конституциявий ислоҳотларни Янги Ўзбекистон тараққиёт стратегиясининг мазмуни ва мантиғи, халқимиз билдираётган талаб, истак ва таклифлар, мухтасар айтганда, шиддат билан ўзгараётган даврнинг ўзи тақозо этмоқда.
Шу сабабли ҳозирги вақтда “Инсон – жамият – давлат” деган тамойилни Конституциямиз ва қонунларимизга, кундалик ҳаётимизга чуқур сингдиришимиз зарур.
Шуни алоҳида таъкидлаш лозимки, инсон, унинг ҳаёти, ҳуқуқ ва эркинликларини ҳимоя қилиш, қонуний манфаатларини таъминлаш, инсон қадрини улуғлаш бу борадаги ислоҳотларимиз марказига олиб чиқилмоқда.
Жумладан, ижтимоий давлат тамойили, оила институтининг конституциявий асосларини мустаҳкамлаш, кекса авлод вакилларини, ногиронларни ишончли ҳимоя қилиш, хотин-қизлар ва ёшларни ҳар томонлама қўллаб-қувватлаш, аҳолига малакали тиббий хизмат кўрсатиш, таълим ва илм-фан, маданиятни ривожлантириш, фуқароларнинг экологик ҳуқуқларини таъминлаш, экологик мувозанатни сақлаш, фуқаролик жамияти институтлари ҳамда маҳалланинг ҳуқуқ ва ваколатларини кенгайтириш, оммавий ахборот воситалари эркинлигини таъминлаш каби кўплаб принципиал аҳамиятга эга масалалар Асосий қонунимизда муҳрлаб қўйилмоқда.
Бу жараёнда сиз, азиз ватандошларимиз – турли касб ва ижтимоий гуруҳга мансуб фуқароларимиз томонидан билдирилган барча таклиф, фикр ва мулоҳазалар албатта инобатга олинади ва Конституция лойиҳаси умумхалқ референдумига олиб чиқилади.
Айни шу асосда Бош қонунимиз чинакам халқ Қомуси, чинакам халқ Конституцияси бўлади.
Ҳурматли юртдошлар!
Пандемия шароитига қарамасдан, мамлакатимизда меҳнат жамоаларида, маҳалла ва таълим масканларида, хонадонларда Конституция байрами, эҳтиёт чораларига амал қилган ҳолда, кўтаринки руҳда нишонланмоқда.
Биз яқинлашиб келаётган янги – 2023 йил учун улкан дастур ва режаларни тузмоқдамиз. Конституциямизда белгилаб олаётган эзгу мақсадларни рўёбга чиқариш, юртимиздаги тинчлик ва барқарорликни, миллатлар ва динлараро дўстлик ва ҳамжиҳатликни янада мустаҳкамлаш, аҳоли фаровонлигини ошириш, янги уй-жойлар барпо этиш, иш ўринларини кўпайтириш бўйича катта-катта вазифалар бу дастурларда ўзининг аниқ ифодасини топмоқда.
Ишончим комилки, барчамиз бир тану бир жон бўлиб, фидокорона меҳнат қилиб, ўз олдимизга қўйган юксак марраларга албатта эришамиз.
Азиз ва муҳтарам ватандошлар!
Сизларни, бутун халқимизни Конституциямизнинг қутлуғ байрами билан яна бир бор самимий табриклаб, барчангизга сиҳат-саломатлик, оилавий бахт, хонадонларингизга файз-у барака тилайман.
Халқимиз тинч, юртимиз омон бўлсин!
Барчамизни Яратганнинг ўзи паноҳида асрасин!
Шавкат Мирзиёев,
Ўзбекистон Республикаси Президенти
-
Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Жазо муддатини ўтаётган, қилмишига чин кўнгилдан пушаймон бўлган ва тузалиш йўлига қатъий ўтган бир гуруҳ шахсларни афв этиш тўғрисида”ги Фармонига шарҳ
478Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев “Жазо муддатини ўтаётган, қилмишига чин кўнгилдан пушаймон бўлган ва тузалиш йўлига қатъий ўтган бир гуруҳ шахсларни афв этиш тўғрисида”ги Фармонни имзолади.
Фармонга мувофиқ Ўзбекистон Республикаси Конституцияси қабул қилинганлигининг 30 йиллиги муносабати билан ҳамда Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг 93-моддаси 23-бандига асосан билиб-билмай жиноят содир этган, ҳозирги вақтда қилмишига чин кўнгилдан пушаймон бўлган ва тузалиш йўлига қатъий ўтган жазо муддатини ўтаётган 402 нафар шахс афв этилди.
Афв этилган шахсларнинг 128 нафари жазодан тўлиқ озод қилинади, 201 нафари жазони ўташдан муддатидан илгари шартли озод қилинади, 15 нафарига тайинланган жазо енгилроқ жазо билан алмаштирилади, бир сўз билан айтганда 223 нафар шахс жазони ижро этиш муассасаларидан озод қилинмоқда, 121 нафар шахс пробация органлари назоратидан чиқарилмоқда. Шунингдек, 58 нафар шахсга тайинланган озодликдан маҳрум этиш жазосининг муддатлари қисқартирилади.
Афв этилганларнинг 17 нафарини чет эл фуқаролари, 26 нафарини 60 ёшдан ошган эркаклар, 63 нафарини аёл ҳамда 19 нафарини тақиқланган ташкилотлар фаолиятида қатнашган шахслар ташкил этади.
Бу воқеа юртимизда олиб борилаётган инсонпарварлик сиёсатининг, халқимизга хос бағрикенглик, кечиримли бўлиш, олижаноблик ва меҳр-мурувват кўрсатиш каби эзгу фазилатларнинг намоён бўлганлигининг амалий ифодасидир.
Фармон ижроси юзасидан афв этилган шахсларни оиласи ва яқинлари бағрига қайтариш, ижтимоий ҳаётга мослашиб, фойдали меҳнат билан шуғулланишлари, соғлом турмуш тарзини йўлга қўйиб, жамиятда муносиб ўрин топишлари учун уларга кўмак бериш юзасидан масъул вазирлик ва идораларга тегишли топшириқлар берилди.
-
Комментарий к Указу Президента Республики Узбекистан "О помиловании группы лиц, отбывающих срок наказания, чистосердечно раскаявшихся в содеянном и твердо вставших на путь исправления"
658Комментарий к Указу Президента Республики Узбекистан "О помиловании группы лиц, отбывающих срок наказания, чистосердечно раскаявшихся в содеянном и твердо вставших на путь исправления"
Президент Республики Узбекистан Шавкат Мирзиёев подписал Указ «О помиловании группы лиц, отбывающих срок наказания, чистосердечно раскаявшихся в содеянном и твердо вставших на путь исправления».
Указом в связи с 30-летием принятия Конституции Республики Узбекистан и в соответствии с пунктом 23 статьи 93 Конституции Республики Узбекистан помилованы 402 лица, отбывающих срок наказания, которые по неведению совершили преступление, но уже чистосердечно раскаялись в содеянном и твердо встали на путь исправления.
Из числа помилованных 128 лиц освобождаются от наказания полностью, 201 – освобождается от отбывания наказания условно-досрочно, назначенное в отношении 15 лиц наказание заменяется более мягким, одним словом, освобождаются из учреждений по исполнению наказания 223 лица, а также 121 лицо снимается с учёта органов пробации. Кроме того, сокращаются сроки наказания в виде лишения свободы, назначенного в отношении 58 лиц.
Среди помилованных - 17 граждан иностранных государств, 26 мужчин старше 60 лет, 63 женщины, 19 лиц, участвовавших в деятельности запрещенных организаций.
Данное событие является практическим воплощением проводимой в нашей стране политики гуманизма, а также таких благородных качеств нашего народа, как великодушие, снисхождение, благородство и милосердие.
В рамках реализации указа ответственным министерствам и ведомствам поручено оказать содействие помилованным лицам в возвращении к семье и близким, социальной адаптации, привлечении к полезному труду, избрании здорового образа жизни и занятии достойного места в обществе.
-
Конституциявий комиссия раиси Акмал Саидовнинг “Янгиланаётган Конституция – чинакам халқ Конституцияси, Янги Ўзбекистонни барпо этишнинг ҳуқуқий пойдевори” мавзусидаги мақоласи матни ўзбек тилида йўлланмоқда.
514Янгиланаётган Конституция –чинакам халқ Конституцияси,
Янги Ўзбекистонни барпо этишнинг ҳуқуқий пойдевори
Инсоният тарихига назар ташлар эканмиз, фаровон жамият барпо этишни орзу қилган, инсон қадри азиз бўлган адолатли давлат қуришни ўз олдига мақсад қилган ҳар қандай халқ давлат ва ҳуқуқ тараққиётининг машаққатли ва шарафли йўлини босиб ўтганига гувоҳ бўламиз.
Сўнгги йилларда халқимиз янги улуғвор марралар сари собит қадамлар ташлаганча барча тўсиқ ва қийинчиликларни енгиб ўтиб, моҳиятан бир-бирини тақозо этувчи сиёсий, иқтисодий, ижтимоий ва ҳуқуқий соҳалардаги изчил ислоҳотларни амалга оширмоқда. Бугун Янги Ўзбекистон демократик тамойиллар, инсон ҳуқуқ ва эркинликлари борасида умумэътироф этилган принцип ва нормаларга асосланган, бош мақсади халқ учун эркин, обод ҳамда фаровон ҳаёт яратиб беришдан иборат бўлган давлатга айланди.
Шундай эзгу мақсадлардан бири аҳолининг кенг қатлами ва сайловчилар хоҳиш-иродаси бўлмиш конституциявий ислоҳотларни амалга оширишдан иборат бўлди. Негаки давлат ва жамиятда туб ўзгаришлар рўй бераётган бир пайтда табиий равишда Конституцияга жиддий ўзгартиришлар киритиш тақозо этилади. Зеро, ҳар қандай демократик ислоҳотлар чин маънода халқчил конституциявий асосга эга бўлсагина, янада бардавом бўлади, кўзланган эзгу мақсадларга эришади.
Халқ — Конституция ижодкори
Президентимиз жорий йилнинг 20 июнида Конституциявий комиссия аъзолари билан учрашувда янгиланган Конституция мамлакатимизнинг узоқ муддатли тараққиёт стратегиялари, умуман, юртимиз ва халқимизнинг эртанги фаровон ҳаёти учун мустаҳкам ҳуқуқий асос ҳамда ишончли кафолат яратиши лозим эканини алоҳида таъкидлаб ўтган эди.
Бу айни ҳақиқатдир. Зеро, ҳар қандай Конституция ҳаётий бўлиши лозим, яъни у мамлакатнинг ижтимоий ва ҳуқуқий воқеликларига, халқнинг орзу-умидлари ва келажак истиқболига, хусусан, замон талабига мос келиши керак.
Давлатимиз раҳбари янгиланаётган Конституциямиз “Халқ — қонунларнинг ягона манбаи ва муаллифидир” ҳамда “Барча муҳим қарорлар бевосита халқ билан мулоқот асосида ва жамоатчилик фикрини ҳисобга олган ҳолда қабул қилинади”, деган тамойилларга асосланиб ишлаб чиқилсагина, том маънода халқимиз хоҳиш-иродасининг ифодаси — ҳақиқий халқ Конституцияси бўлишини алоҳида таъкидлади.
Конституциявий комиссия ўз фаолиятини айнан шу кўрсатмаларга ҳамда очиқлик ва ошкоралик тамойилларига таянган ҳолда амалга ошириб келмоқда.
Бугунги кунда нафақат халқимиз, балки жаҳон ҳамжамияти, хорижий олимлар ва экспертлар ҳам янгиланаётган Конституциямизнинг асосий муаллифи ва ижодкори том маънода Ўзбекистон халқи эканини алоҳида эътироф этмоқда.
Аҳолининг талаб ва истакларини инобатга олган ҳолда ҳамда конституциявий қонун лойиҳасини халқимиз билан ҳар томонлама муҳокама қилиш, лойиҳани пишиқ-пухта маромига етказиш мақсадида умумхалқ муҳокамасини ўтказиш муддати икки марта узайтирилди. Негаки ҳар бир фуқаронинг қалбидан жой олган, унинг ҳуқуқ ва эркинлигини тўлиқ кафолатлаган халқчил Конституцияни яратиш чуқур илмий-амалий таҳлилни, мунозара, мулоҳаза ва муайян вақтни талаб қилади.
Депутатлар томонидан ҳудудларга чиқиб, давлат ва фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари, корхоналар, муассасалар ва ташкилотларда ёшу кекса иштирокида қатор учрашувлар ташкил этилиб, конституциявий ислоҳотларнинг мазмун-моҳияти ва аҳамиятини тушунтириш ишлари олиб борилди. Бундан ташқари, бу борадаги миллий ва халқаро даражадаги анжуманлар, давра суҳбатлари ва бошқа тадбирлар ҳам юқори савияда ташкил этилмоқда.
Конституциявий қонун лойиҳасини ишлаб чиқиш ва унинг муҳокамаси бўйича ўтказилган умумхалқ муҳокамаси жараёнида “1341” рақамли колл-марказ, фуқароларнинг бевосита қабули орқали, “Meningkonstitutsiyam.uz” платформаси ҳамда жамоавий таклифлар асосида жами 220 мингдан зиёд таклиф келиб тушди. Бу таклифларнинг 56 фоизи эркаклар, 40 фоизи аёллар томонидан, 4 фоизи эса аноним тарзда билдирилган. Унда хориждаги ватандошлар юборган таклифлар ҳам инобатга олинган ва илмий ҳамжамият иштирокида муҳокама қилиниб, Конституциявий комиссияга тақдим этилган. Энг долзарб таклифлар қонун лойиҳасида ўз аксини топмоқда.
Ўз навбатида, конституциявий қонун лойиҳасини қонунчилигимизга тўла мос равишда ташкил қилинган умумхалқ муҳокамаси фуқаролар конституциявий ислоҳотлар, мамлакатимиздаги демократик жараёнларнинг ташаббускори ва фаол иштирокчиси бўлиб бораётганини кўрсатмоқда.
Қонун лойиҳаси бўйича умумхалқ муҳокамаси босқичи тугалланганига қарамай, фуқаролар ҳамда кенг жамоатчилик томонидан Конституциянинг турли моддаларини такомиллаштириш ва унга қўшимчалар киритиш бўйича шу кунгача 2,5 мингдан ортиқ таклиф юборилган бўлиб, айни пайтда таклифлар келиши давом этмоқда ҳамда улар депутатлар томонидан пухта ўрганилмоқда. Таҳлиллар кўрсатмоқдаки, аҳолимиз менинг Конституциям менинг ҳақ-ҳуқуқимни ҳимоя қилсин, фаровон келажак сари интилишимга ҳуқуқий жиҳатдан йўл очсин, деяпти. Шу боис, конституциявий қонуни лойиҳасини тайёрлашда амалдаги Конституцияда бизга нима тўғри келмайди, ундан нимани сақлаб қолиш лозим, қандай янги ўзгартириш киритиш керак, у халқимизни ҳуқуқ ва эркинликларини нечоғлиқ таъминлаб беради, ёшларимизнинг талаб-эҳтиёжлари, қолаверса, келажакдан умидлари қандай, деган қатор долзарб саволларга жавоб бериши зарур бўлади.
Бинобарин, ҳар томонлама мукаммал, халқчил, аҳолининг турли қатламлари вакилларининг муаммолари ечимига кафолат бўла оладиган Конституцияни яратиш учун халқ билан бамаслаҳат иш олиб бориш керак. Токи, ҳар бир фуқаро бу бизнинг Конституциямиз, унинг муаллифи — биз, деб баралла айта олсин.
Конституциявий ижодкорлик: жамоатчилик ва фуқаролик жамияти иштироки
Нодавлат нотижорат ташкилотлар, оммавий ахборот воситалари ва фуқаролик жамиятининг бошқа институтлари, ҳуқуқшунос олимлар, академик ҳамжамият, “ақл марказлари”нинг конституциявий ислоҳотлардаги фаол иштирокини эътироф этиш лозим.
Конституциявий ислоҳотларда жамоатчилик, хусусан, фуқаролик жамияти институтлари иштироки — чинакам халқ Конституцияси гарови.
Негаки “Инсон — жамият — давлат” конституциявий тамойилини амалга ошириш адолатли ва очиқ фуқаролик жамиятининг конституциявий-ҳуқуқий асосларини мустаҳкамлаш, унинг институтлари роли ва мавқеини ошириш билан узвий боғлиқдир.
Конституциявий ислоҳотлар жараёнида Инсон ҳуқуқлари умумжаҳон декларацияси, Фуқаролик ва сиёсий ҳуқуқлар тўғрисидаги халқаро пактда қайд этилган тавсиялар, ЕХҲТнинг, жумладан, Янги Европа учун Париж хартияси, Асосий ҳуқуқлар бўйича Европа Иттифоқи хартияси ва бошқа халқаро тузилмалар доирасида жамиятнинг барча қатламлари вакилларини давлат ва жамият бошқаруви жараёнларига жалб этиш бўйича қабул қилинган халқаро ва минтақавий ҳуқуқий ҳужжатлар алоҳида ҳисобга олинди.
Фуқаролик жамияти институтларини ташкил этиш ва улар фаолияти асосларини конституциявий жиҳатдан тартибга солишга алоҳида эътибор қаратилмоқда.
Сўнгги йилларда Ўзбекистонда фуқаролик жамияти институтлари роли ва аҳамиятини тубдан ошириш бўйича ташкилий-ҳуқуқий чора-тадбирлар кўрилди. 200 дан ортиқ акт, хусусан, Ўзбекистон Республикасининг 2021–2025 йилларда фуқаролик жамиятини ривожлантириш концепцияси амалга оширилмоқда.
Натижада охирги беш йил давомида нодавлат нотижорат ташкилотлар сони 22 фоиз ошди, жумладан, республика бўйича 200 га яқин йирик нодавлат нотижорат ташкилот фаолият бошлади. Бугунги кунда ушбу фуқаролик жамияти институтлари инсон қадр-қиммати, ҳуқуқ ва эркинликларини таъминлаш ҳамда ҳимоя қилиш, аҳолининг ҳуқуқий маданиятини ошириш, жамиятда бағрикенглик ва инсон ҳуқуқларига доир маданиятни шакллантириш, барқарор ривожланишнинг энг асосий вазифалари ижросида муҳим роль ўйнамоқда.
Хорижий мамлакатлар тажрибаси кўрсатадики, конституциявий ислоҳотлар жараёнида кенг жамоатчилик иштироки катта аҳамиятга эга. Масалан, 2022 йил 29 сентябрь куни Тошкентда БМТнинг Ўзбекистондаги доимий координатори, Европа Иттифоқи делегацияси ва БМТ Болалар жамғармасининг мамлакатимиздаги ваколатхонаси иштирокида ўтказилган “Конституциявий ислоҳотларда жамоатчилик иштироки: миллий ва халқаро тажриба” мавзусидаги халқаро конференция иштирокчилари қабул қилган ҳужжатда Ўзбекистонда конституциявий ислоҳотлар миллий ўзликни англаш ва сиёсий, ижтимоий-маънавий тараққиёт гарови экани, ушбу жараёнда фуқаролик жамияти институтлари ўрни ва мақоми эътироф этилди. “Жамият — ислоҳотлар ташаббускори” тамойилини конституциявий мустаҳкамлаш масаласи ҳам анжуман иштирокчилари томонидан қўллаб-қувватланди. Зеро, мазкур омил халқпарвар давлатни бунёд этишнинг энг муҳим шартидир.
Конституциявий ислоҳотлар: халқаро ва хорижий тажриба
Конституциявий ислоҳот барқарор ривожланишнинг зарур юридик замини, дейиш мумкин. Президентимиз таъбири билан айтганда, ҳар бир фуқаронинг онги ва шууридан жой олган, унинг ҳуқуқ ва эркинлигини тўлиқ кафолатлаган Конституциямиз чинакам қомусга айланиши керак.
Илғор конституциявий тажрибани ўрганиб, пухта ўйлаган ҳолда, бугунги ва келгуси тараққиётимизни белгилаб берадиган Асосий қонунимизни такомиллаштириш Конституциявий комиссиянинг муҳим вазифаларидан бири бўлди. Негаки жаҳон амалиёти ислоҳотларни изчил амалга оширишда айнан жамият ва давлатни модернизация қилишнинг конституциявий-ҳуқуқий асосини ривожлантириш муҳим аҳамиятга эгалигини кўрсатяпти.
БМТ, ЕХҲТ, ШҲТ, ЕИ, Ислом ҳамкорлик ташкилоти, Туркий давлатлар ташкилоти ва бошқа халқаро тузилмалар доирасида қабул қилинган 400 дан ортиқ конвенция, декларация, резолюция ҳамда конституциявий ривожланиш борасидаги халқаро тажриба ўрганиб чиқилди, 193 мамлакат Конституцияси, конституциявий ислоҳотлари тизимли равишда таҳлил этилди.
Дарҳақиқат, жаҳон тажрибасини синчиклаб таҳлил қилар эканмиз, бугун дунёда ҳеч бир давлатнинг Конституцияси илк бор қабул қилинган таҳририда сақланиб қолинмаганига гувоҳ бўламиз. Биргина XXI асрда дунёнинг 90 га яқин давлатида конституциявий ислоҳотлар муваффақиятли ўтказилди,
57 тасида янгиси қабул қилинди. Бу борада энг кўп ўзгартириш ва қўшимчалар киритган ўн мамлакат сирасига Мексика, Янги Зеландия, Бразилия, Швейцария, Австрия, Исроил, Чили, Колумбия, Грузия ва Ҳиндистон киради.Турли мамлакатлардаги конституциявий ўзгартишлар, асосан, ташқи ҳамда ички таҳдид ва хатарларни инобатга олган ҳолда, уларга жавоб беришга қаратилгани билан ўзаро ўхшашлигини таъкидлаш жоиз. Замонавий конституциялар бундан юз йил олдин унчалик кўзга ташланмаган янгидан-янги — атроф-муҳит, гендер тенглик, инсон, айниқса, ногиронлиги бўлган шахслар, келажак авлод ҳуқуқлари, эркинликлари ва қонуний манфаатларини ҳимоя қилиш каби долзарб масалаларни қамраб олган.
Халқаро ва хорижий тажрибани чуқур таҳлил этиш ва ўрганишлар асосида “Жаҳон конституциялари”, “Шанхай ҳамкорлик ташкилотига аъзо давлатлар конституциялари”, “Конституциявий ислоҳотлар: дунё мамлакатлари тажрибаси” (5 жилдлик) каби
10 дан зиёд асар яратилди. Улар асосида конституциявий қонун лойиҳаси ва ислоҳотларга оид фикр-мулоҳазалар, таклифлар ва тавсиялар ишлаб чиқилди. Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази томонидан “Жаҳон конституциялари” номли илмий-таҳлилий тўплам ўзбек тилида нашр қилингани эса айни муддао бўлди.Китобхонлар эътиборига ҳавола этилган тўплам жаҳоннинг энг илғор 11 давлати — АҚШ, Буюк Британия, Саудия Арабистони, Германия, Италия, Польша, Чехия, Иордания, Словакия, Франция, Япониянинг конституциявий тузуми тўғрисидаги қисқача очерклар ва конституцияларнинг расмий матнидан ташкил топган. Ҳар бир очеркда мамлакат номи, ҳудуди, аҳолиси, диний эътиқоди, давлат тузилиши ва сиёсий партиялари ҳақида қисқача таҳлилий маълумотлар келтирилган.
“Жаҳон конституциялари” китобини яратишдан бош мақсад Ўзбекистонда амалга оширилаётган конституциявий ислоҳотлар жараёнида жамоатчиликни дунё мамлакатлари конституциялари билан таништиришдан иборат, — деб ёзилган тўпламнинг кириш сўзида. Зеро, Конституция муҳим сиёсий-ҳуқуқий ҳужжат сифатида инсоният тамаддунининг ютуғи, умуминсоний қадрият ва демократик тараққиётнинг юридик асосидир.
Ҳозир замонавий конституцияларда ахборотлашган жамиятни шакллантириш, шахсий рақамли маълумотлар хавфсизлигини таъминлаш, илмий-технологик ва инновацион ривожланиш каби элементларни жорий этиш масалалари ҳам алоҳида эътироф этилмоқда. Тўплам муаллифлари китобхон диққат-эътиборини айнан шу масалаларга қаратишга муваффақ бўлган.
Ўзбек тилида нашр этилган “Жаҳон конституциялари” илмий-таҳлилий тўплами мамлакатимизда конституциявий ислоҳотларни жаҳон тажрибаси асосида амалга оширишда ўзига хос илмий манба бўлиб хизмат қилади.
Конституциявий қонун лойиҳаси: жамоатчилик экспертизаси
Конституциявий қонун лойиҳаси мустақил Ўзбекистон тарихида илк маротаба фуқаролик институтларининг бевосита иштироки ва ташаббуси асосида жамоатчилик, гендер, бола ҳуқуқлари, инсон ҳуқуқлари, хусусан, ногиронлиги бор шахсларнинг қадр-қиммати, ҳуқуқ ва эркинликларини ҳимоя қилиш, ижтимоий давлат қуриш, тадбиркорликни қўллаб-қувватлаш ва хусусий мулкни ҳимоя қилиш каби қатор йўналишлар ҳамда аксилкоррупция ва лингвистик экспертизалардан ўтказилди. Жамоатчилик экспертизаларида 300 дан зиёд нодавлат нотижорат ташкилот иштирок этди.
Фуқаролик жамияти институтлари таклифлари, жумладан, “Инсон шаъни ва қадрини улуғлаш”, янги “Инсон — жамият — давлат” парадигмасини ҳаётга изчил татбиқ этиш, халқчил, адолатли ва ижтимоий давлат қуриш, фуқаролик жамияти институтларининг ўрни ва мақомини конституциявий мустаҳкамлаш, болалар, хотин-қизлар ва ногиронлиги бор шахслар эркинликлари, ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини таъминлаш, экологик муаммоларни ҳал этиш каби йўналишларни ўз ичига қамраб олди.
Ўзбекистондаги конституциявий ислоҳотларнинг турли жабҳаларига бағишланган 6 та республика ва 10 дан ортиқ халқаро форумда жамоатчилик экспертизаси материаллари синовдан ўтказилди ва конституциявий қонун лойиҳаси жамоатчилик муҳокамасига қўйилди. Бу борадаги барча тадбирлар натижасида фуқаролик жамияти институтлари вакиллари томонидан конституциявий қонун лойиҳаси юзасидан 200 дан ортиқ таклиф ишлаб чиқилиб, ўзгартиш ва қўшимчалар киритишга доир таклифларни шакллантириш учун Конституциявий комиссияга киритилди.
Жамоатчилик экспертизаси жамият ва давлат тараққиётининг “Инсон — жамият — давлат”, “Инсон шаъни ва қадр-қиммати йўлида” деган янги парадигмаси, тамойиллари призмаси орқали амалга оширилди.
Конституциявий қонун лойиҳаси халқаро экспертлар нигоҳида
Конституциявий комиссия таклифига асосан, давлат ва нодавлат нотижорат ташкилотлар, академик ҳамжамият, халқаро ва хорижий ноҳукумат ташкилотлар билан ҳамкорликда конституциявий ислоҳот ҳамда конституциявий қонун лойиҳасининг турли янгиликларига бағишланган 100 дан ортиқ миллий ва
40 дан зиёд халқаро форум, жамоатчилик маслаҳатлашуви нафақат мамлакатимизда, шунингдек, хорижий мамлакатларда (АҚШ, Буюк Британия, Жанубий Корея, Польша, Россия, Саудия Арабистони, Швейцария, Япония, Ҳиндистон кабиларда) ҳам ўтказилди.Уларда конституциявий ислоҳотлар ва Конституциямиз янгиланиши жараёнида “Инсон — жамият — давлат” тамойилини амалга ошириш, ногиронлиги бўлган шахслар, хотин-қизлар, ёшлар ва аҳолининг бошқа ижтимоий ҳимояга муҳтож қатламлари эркинликлари, ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини таъминлаш, ижтимоий давлат қуриш, хусусий мулкни, тадбиркорликни қўллаб-қувватлаш каби мавзулар атрофлича муҳокама қилинди. Бу тадбирларда халқаро экспертлар, парламент аъзолари, давлат ва жамоат арбоблари, сиёсатшунослар иштирок этиб, конституциявий қонун лойиҳаси ва ислоҳотлар борасида ижобий фикр-мулоҳазалари ҳамда амалий тавсияларини берди.
Хусусан, 2022 йил 20 июль куни “Ногиронлар ҳуқуқларининг дунё мамлакатлари конституцияларида акс эттирилиши” мавзусида халқаро жамоатчилик эшитуви ташкил этилди. Ундан мақсад аҳолининг заиф қатламлари ҳуқуқларини таъминлаш ва ҳимоя қилиш соҳасидаги миллий ва халқаро тажрибани ўрганиш, ногиронлар ҳуқуқларини кафолатловчи тамойилларнинг дунё конституцияларида акс эттирилиши, шунингдек, “Ўзбекистон Республикаси Конституциясига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида”ги конституциявий қонун лойиҳасини янада такомиллаштириш юзасидан таклифлар ишлаб чиқишдан иборат бўлди. Бу жараёнда қатор хорижий давлатлар конституциялари таҳлил қилинди ва конституциявий қонун лойиҳасига ногиронларнинг ҳуқуқини таъминлашга қаратилган 20 га яқин таклиф билдирилди.
БМТ ва Конституция
Ҳозир Ўзбекистоннинг БМТ ва унинг барча тузилмаларидаги фаоллиги, қолаверса, нуфузи ҳар қачонгидан юқори. Бугун мамлакатимиз БМТ билан яқин ҳамкорликда 200 дан ортиқ лойиҳани амалга оширмоқда.
Биргина 2022 йилнинг ўзида Ўзбекистон ташаббуси билан тайёрланган олтита ҳужжат БМТ Бош Ассамблеясининг расмий ҳужжати сифатида тарқатилди. Бу Бухоро декларацияси; Гуманитар ёрдам кўрсатиш бўйича Халқаро кўп функцияли транспорт ва логистика марказини ташкил этиш тўғрисида; Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Марказий Осиёда терроризмга қарши глобал стратегияси биргаликда амалга оширилишининг ўн йиллигига бағишланган халқаро конференция иштирокчилари томонидан қабул қилинган Тошкент декларацияси кабилардир.
Сўнгги йилларда Ўзбекистон ташаббуси билан ташкилот Бош Ассамблеясининг қатор муҳим махсус резолюциялари қабул қилинди. Бундан ташқари, БМТнинг Оролбўйи бўйича траст жамғармаси ташкил этилди.
БМТ Тараққиёт дастури, Европа иқтисодий комиссияси, Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти, ЮНEСКО, ЮНИСEФ, УНИДО, ФАО ва глобал ташкилотнинг бошқа тузилмалари билан самарали амалий ҳамкорлик кенгаймоқда.
Ўзбекистон конституциявий ислоҳотлар жараёнида БМТ билан яқин ҳамкорлик қилиб келмоқда. Масалан, БМТнинг Нью-Йоркдаги қароргоҳида Ўзбекистондаги конституциявий ислоҳотларга бағишланган халқаро давра суҳбатида 40 дан ортиқ давлатнинг Осиё, Европа, Шимолий ва Жанубий Америка, Африка минтақаларидаги миссиялари доимий вакиллари ва экспертлари, шунингдек, БМТнинг турли тузилмалари ходимлари иштирок этди. Тадбирда Ўзбекистон тарихидаги ноёб тажриба — конституциявий қонун умумхалқ муҳокамасидан ўтказилаётгани, конституциявий ислоҳот миллати, дини, ёши, жинси, ижтимоий мавқеидан қатъи назар, ҳар бир фуқаронинг манфаатларига мос келиши, ислоҳотнинг инклюзивлигини таъминлашга қаратилган саъй-ҳаракатлар алоҳида эътироф этилди.
Хусусан, Озарбайжоннинг БМТдаги доимий вакили Я.Алиев ва Япониянинг БМТдаги миссияси эксперти Ш.Митсута Конституциявий комиссиянинг конституциявий қонун ижодкорлиги соҳасидаги илғор халқаро тажрибани чуқур ўрганиш фаолиятини юқори баҳолади. У референдум орқали халқнинг қўллаб-қувватлаши билан конституциявий ислоҳотлар муваффақиятли якунланишига қатъий ишонч билдирди.
Германиянинг БМТдаги доимий ваколатхонаси маслаҳатчиси М.Колл Конституцияни янгилашда Ўзбекистон томонидан қўлланилаётган ёндашув ислоҳотларнинг инклюзив ва кенг қамровлилигини таъминлаш, давлат олдида турган вазифаларни самарали ҳал этишнинг ёрқин намунаси эканини таъкидлади.
Мазкур халқаро давра суҳбати иштирокчилари Ўзбекистон Конституциясига киритилаётган ўзгартиришлар БМТнинг 2030 йилгача бўлган даврда барқарор ривожланиш бўйича кун тартиби мақсадлари билан уйғун эканини алоҳида қайд этди.
Парламентлараро иттифоқ Бош котиби Мартин Чунгонгнинг таъкидлашича, БМТнинг Женевада (Швейцария)ги қароргоҳида ташкил этилган давра суҳбатида иштирок этган 30 дан ортиқ халқаро ташкилот томонидан мамлакатимиздаги конституциявий ислоҳотлар ижобий баҳоланган ва қўллаб-қувватланмоқда.
М.Чунгонг конституциявий ислоҳотларнинг устувор йўналишларидан бири аёллар ва қизларнинг қадр-қиммати, ҳуқуқлари, эркинликлари ва қонуний манфаатларини самарали ҳимоя қилишни таъминлашнинг конституциявий-ҳуқуқий асосларини янада ривожлантириш эканига алоҳида эътибор қаратди. Конституциямизга таклиф этилаётган ўзгартиш ва қўшимчалар БМТнинг Хотин-қизларга нисбатан камситишнинг барча шаклларига барҳам бериш тўғрисидаги конвенцияси, Пекин декларацияси ва Ҳаракатлар платформаси норма ҳамда тамойилларига тўлиқ мослигига урғу берди.
Барча тадбирлар бўйича якуний ҳужжатлар қабул қилиниб, Конституциямиз ва қонунчиликни такомиллаштириш масалалари таҳлил этилди, тегишли таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқилди.
Мустақил Ўзбекистон тарихида илк бор БМТнинг Инсон ҳуқуқлари бўйича олий комиссари бошқармасининг конституциявий қонун лойиҳасига расмий шарҳлари ва таклифлари олинди.
Қатор ҳалқаро ташкилотлар ва экспертлар конституциявий қонуннинг умумхалқ муҳокамаси БМТнинг конституциявий ислоҳотларни ўтказиш борасидаги тегишли тавсиялари, бошқа халқаро ва минтақавий ташкилотларнинг тегишли ҳужжатлари, дунёда замонавий конституциявий ривожланиш тенденциялари, шунингдек, “Халқ — қонунларнинг ягона манбаи ва муаллифидир” устувор тамойилига тўла-тўкис риоя қилинган ҳолда амалга оширилган, деб ҳисоблайди. Шу билан бирга, ушбу конституциявий қонуннинг умумхалқ референдуми асосида қабул қилиниши мақсадга мувофиқлигини таъкидламоқда.
Конституция ва ОАВ
Аҳолига конституциявий қонун лойиҳасини кенг таништириш, оммавий ахборот воситалари, ижтимоий тармоқларда ҳар бир модданинг кенг муҳокамасини ташкиллаштириш, фуқаролар фикрини ўрганиш, бу борада аҳоли турли қатламлари ва Конституциявий комиссия ўртасида мустаҳкам алоқани таъминлашда минглаб журналист ва блогер иштирок этмоқда.
Муҳокамаларда “энг қийин”, “ноқулай”, аввал “ўта нозик” кўрилган турли масалалар ҳам, иқтисодий, ижтимоий, сиёсий, ҳуқуқий соҳага ёки экология, гуманитар ва бошқа соҳаларга тааллуқлилигидан қатъи назар, ўртага ташланди. Жамиятдаги фикрлар ва ғоялар хилма-хиллиги, улар орасидаги рақобат яққол намоён этилди.
Сўзсиз, бу ҳам ўзига яраша бир индикатор бўлиб, Ўзбекистоннинг янгиланаётган Конституцияси ҳақиқий халқ Конституцияси эканини таъминлашга ҳамда ҳар бир моддани аҳоли фикрини инобатга олиб, сайқаллашга хизмат қилмоқда.
Конституциявий комиссиянинг Матбуот хизмати икки йўналишда фаолият юритмоқда. Биринчи йўналишда конституциявий ислоҳотлар ОАВ ва ижтимоий тармоқларда ёритилмоқда. Давлат ва нодавлат телеканаллар, радиоканаллар, босма нашрларда Конституциявий комиссия фаолияти, фуқаролардан келиб тушаётган таклифларни кўриб чиқиш жараёнлари, турли соҳа вакиллари иштирокида интервью, давра суҳбатларини ташкил этиш бўйича медиарежа ишлаб чиқилди ва у асосида медиалойиҳалар ташкил қилинмоқда.
Хусусан, 20 майдан 18 ноябрга қадар давлат телеканалларида 7401, нодавлат телеканалларда 7167, жами 14 минг 568 лавҳа, интервью, информацион ва махсус кўрсатув эфирга узатилди.
Давлат радиоканалларида 2151, нодавлат радиоканалларда 1947, жами 4098 информацион ва махсус эшиттириш ташкил қилинди.
Марказий босма нашрларда 786, ҳудудий босма нашрларда 584, жами 1370 мақола чоп этилди.
Конституциявий комиссия аъзолари ва экспертларнинг ОАВда мунтазам чиқишлари ташкил этилмоқда.
Конституциявий ислоҳотлар юзасидан интернет нашрларида 7726 та, “Telegram”, “Facebook”, “Instagram”, “YouTube” каби ижтимоий тармоқларда 52 минг 550 та, жами 60 минг 276 та ахборот материали эълон қилинди.
Шунингдек, Конституциявий комиссия Матбуот хизматининг ижтимоий тармоқлардаги расмий саҳифалари ва www.meningkonstitutsiyam.uz интернет порталига комиссия фаолияти ҳамда конституциявий ислоҳотлар юзасидан ахборотлар бериб борилмоқда.
Конституциявий комиссия Матбуот хизматининг ижтимоий тармоқлардаги расмий саҳифаларида шу кунгача жами 1095 дан ортиқ ахборот материали (ўзбек, қорақалпоқ, рус ва инглиз тилларида) жойлаштирилди.
Иккинчи йўналишда Конституциявий комиссия Матбуот хизмати томонидан ташкилий чора-тадбирлар ва мониторинг таҳлил ишлари амалга оширилмоқда.
Конституциявий ислоҳотларни тарғиб қилишга қаратилган 550 дан ортиқ репортаж, видеоролик тайёрланиб, ОАВ ва ижтимоий тармоқларда кенг ёритилиши таъминланмоқда. Шунингдек, комиссия, комиссия ҳузуридаги гуруҳлар иш жараёнлари, Матбуот хизмати фаолияти ҳамда фуқаролардан таклифлар келиб тушиши жараёнлари акс этган 95 та “Backstage” репортаж суратга олиниб, ОАВ ва ижтимоий тармоқларда кенг тарғиб қилинмоқда.
Конституциявий ислоҳотлар, уларнинг мазмун-моҳияти, бу борада соҳа мутахассислари, комиссия аъзолари, қолаверса, фаол жамоатчилик вакиллари билдирган фикр-мулоҳазалари билан муштарийларни таништириб бориш мақсадида “Конституциявий ислоҳотлар газеталар нигоҳида” таҳлилий шарҳларининг 14 сони тайёрланди ва кенг ёритилиши ташкил қилинди (ўзбек ва қорақалпоқ тилларида).
Жумладан, www.meningkonstitutsiyam.uz интернет порталида рўйхатдан ўтиш ва таклифларни юбориш бўйича махсус видеоқўлланма тасвирга олиниб, ёритилиши, давлат ва нодавлат телеканалларда тарғиб қилиниши натижасида порталдан фойдаланувчилар сони кескин ортиб, бугунги кун ҳолатига кўра, 73 минг 600 нафарни ташкил этмоқда. Шунингдек, фуқаролардан келиб тушаётган таклифларга портал фойдаланувчилари томонидан 15 минг 872 та изоҳ ҳамда 384 та қўшимча таклиф қолдирилган.
3, 8 ва 15 июнь кунлари барча мобиль алоқа операторлари орқали фуқароларга ўз таклифлари билан конституциявий ислоҳотлар жараёнида фаол бўлишга қаратилган смс-хабарномалар юборилиши ташкил қилинди. Мазкур смслар 30 миллион абонентга юборилди. Умуман, конституциявий ислоҳотлар жараёнида ўз таклифлари билан фаол қатнашган барча фуқароларга миннатдорлик смс-хабарномалари юборилмоқда.
Конституциявий ислоҳотлар юзасидан интернетда эълон қилинган ахборот материаллари фойдаланувчилар томонидан 270 миллион мартадан ортиқ кўрилган ва 122 мингдан ортиқ изоҳ қолдирилган.
“Дунё” ахборот агентлиги эса расмий сайти ва ижтимоий тармоқларда Ўзбекистондаги конституциявий ислоҳотларга бағишланган халқаро даражадаги анжуманлар ва хорижий давлатлар жамоатчилиги фикрларини, ОАВда берилган мақолалар шарҳини мунтазам равишда ёритиб борди.
Умуман, юқоридагиларни инобатга олиб ҳамда бугунги кунда халқимиз бераётган таклифларни, мамлакатимиздаги ислоҳотларнинг конституциявий-ҳуқуқий асосларини янада мустаҳкамлаш масалаларини ҳам ҳар томонлама ўрганиш заруриятидан келиб чиқиб, Олий Мажлис Қонунчилик палатаси конституциявий қонунни янада такомиллаштириш борасида қарор қабул қилди.
Акмал САИДОВ,
Конституциявий комиссия раиси
-
Samarqand Yevropa Ittifoqi-Markaziy Osiyo o‘zaro bog‘lik bo'yicha: Global darvoza birinchi konferensiyasi natijalarini bilmoqchimisiz?
483We, the Foreign Ministers of Kazakhstan, Tajikistan, and Uzbekistan, and the Deputy Foreign Ministers of Kyrgyzstan and Turkmenistan as well as the European Union’s High Representative for Foreign Affairs and Security Policy/Vice-President of the European Commission, have met in Samarkand, Uzbekistan, on 18 November 2022 to hold the first EU-Central Asia Connectivity Conference: Global Gateway.
We welcome the institutionalization of the relationship between Central Asia and the EU through the work of existing high-level platforms, including the first EU–Central Asia meeting between President of the Republic of Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev, President of the Kyrgyz Republic Sadyr Zhaparov, President of the Republic of Tajikistan Emomali Rahmon, President of Turkmenistan Serdar Berdimuhamedov (represented by Turkmenistan’s Deputy Chair of the Cabinet of Ministers), President of the Republic of Uzbekistan Shavkat Mirziyoyev and the President of the European Council Charles Michel on 27 October in Astana, Kazakhstan.
We reaffirm our commitment to work together for peace, security stability, prosperity, and sustainable development in full respect for international law and stress the importance of deeper structured regional cooperation, as exemplified by the Consultative Meetings of Central Asian leaders. We express our continued commitment, including in the current geopolitical context, to uphold the UN Charter, particularly the principles of respect for the independence, sovereignty and territorial integrity of all countries, non-use of force or threat of its use and the peaceful settlement of international disputes. We reiterate our joint commitment to the rule of law, democracy, good governance, gender equality and universal human rights and fundamental freedoms, including labour rights, the rights of persons belonging to ethnic minorities and other vulnerable groups, and women’s and girls’ full enjoyment of their human rights.
We recall the EU’s Central Asia Strategy of 2019, the EU’s Strategy on Connecting Europe and Asia of 2019, the EU’s Global Gateway Strategy as well as the international conference on Central and South Asia: Regional Connectivity: Challenges and Opportunities, held on 15-16 July 2021 in Tashkent, Uzbekistan, the EU–Central Asia Economic Forum held on 5 November in Bishkek, Kyrgyz Republic, and the Global Sustainable Transport Conference, held in November 2016 in Ashgabat, Turkmenistan, and look forward to the holding of the next EU-Central Asia Economic Forum in Almaty, Kazakhstan, in 2023. We affirm our commitment to build upon these important foundations to establish a strong, ambitious, and forward-looking framework for cooperation between the European Union and Central Asia to deliver sustainable connectivity within and between our regions.
We affirm our commitment to intensify cooperation within Central Asia and between Europe and Central Asia in strengthening energy security through development of alternative energy supply routes, enhancing sustainable and secure digitalisation including digital sovereignty, improving transport connections, and transitioning to a green, sustainable, climate- and ecologically-positive economy and e-commerce. We recognise that increased sustainable connectivity supports our shared goal of a prosperous and secure Central Asia.
We affirm the potential of enhanced secure digitalisation to deliver green economic development, overcome geographical obstacles, improve public service delivery, support business recovery, and support education, research, innovation, and job creation. We support the development of digital connectivity within the Central Asian region, as well as between the EU and Central Asia. We note the possibility of adopting a separate EU concept ’Digital Agenda for Central Asia’ for implementation in the framework of the Digital Europe Program (DIGITAL).
In times of increased pressure in the energy sector, we highlight the importance of developing the cooperation in this field to accelerate the energy transition and strengthen energy security, based on the collaboration with trustworthy partners, taking into account the regions climate commitments under the Paris Agreement and the continued progress towards green energy transition in the region. Central Asia has a great potential to develop renewable energy contributing to the decarbonisation and diversification of its sources of energy supply, and can play a useful role in the EU’s energy diversification, and thus, strengthening its energy security both in the region and in the EU. Therefore, we emphasize the significance of engaging and cooperating with Central Asia’s ongoing energy transition and decarbonisation efforts and in enhancing Central Asia’s capabilities in terms of export and transport of energy commodities, including through development of new and efficient use of existing energy supply infrastructure.
We underline the powerful role that improved, sustainable, safe and secure transport connections can play in enhancing trade and people-to-people contacts, and supporting economic diversification and green growth, and we undertake to explore together the ways in which sustainable transport connections within Central Asia and between Central Asia and Europe can be strengthened and enlarged. We welcome the proposal to hold a regional transport connectivity experts meeting in 2023 in Turkmenistan. We reaffirm our willingness to explore the transport and transit potential of the Central Asian region and the promotion of diversification of transport routes in order to strengthen the connectivity processes on the axis Europe - Asia through Central Asia. We also recognize the need to transform Central Asia into an important link in trans-regional transport and logistics networks by creating conditions for the promotion of transport and infrastructure projects of inter-regional importance. We emphasize the commitment to transform the region into a production and logistics hub between North and South, West and East, thereby ensuring strong and sustainable economic connectivity of Europe and Central Asia. In this regard, we stress the importance of connecting the Trans-European Transport Network (TEN-T) with Central Asia. We express readiness to hold a special meeting in the EU-Central Asia format to discuss soft connectivity issues such as the harmonization of customs procedures, adoption of common tariffs and creation of an integrated digital network along key connections, including the Trans-Caspian route. The parties are in favour of developing a long-term strategic program for the development of transport and communication interconnectivity, taking into account relevant aspects of the "Global Gateway" Strategy.
We acknowledge the challenges presented by climate change, water scarcity, and a growing demand for green energy. We affirm the central contribution that enhanced and sustainable connectivity can make to addressing these challenges, through improved access to low-carbon energy generation, allowing for more energy-efficient agricultural and industrial production, and leading to better water and waste management. We recall our commitment to the full and effective implementation of the Paris Agreement. We intend to make greater use of the EU's Sustainable Energy Nexus Program in Central Asia in implementing the Green Agenda for Central Asia. We support holding the next EU-Central Asia High-Level Conference on Environment and Water Resources in February 2023 in Rome and consider it necessary to develop a concrete action plan in this area. We expressed our interest to holding the EU-Central Asia Ministerial Conference on agro-food security in Uzbekistan in 2023.
We note the importance of the EU’s two regional Team Europe Initiatives, on Digital Connectivity, and on Water, Energy and Climate respectively, as having the potential to contribute to Central Asia’s sustainable economic and human development and its resilience against climate change-induced threats.
We also stress the importance of Enhanced Partnership and Cooperation Agreements (EPCAs) for advancing bilateral relations between the EU and the countries of Central Asia.
We underline the importance of further strengthening the rule of law in our societies to improve the business climate and achieve sustainable economic development. We will work together to promote openness, transparency, inclusiveness and a level playing field for investors and businesses in connectivity. We recognise the importance of mobilising levers and tools to spur private investment. To this end, we recall the importance of building on the opportunities arising under the EU’s new financial instruments to promote sustainable connectivity. We also intend to cooperate to facilitate the financing of sustainable connectivity with the engagement of International Financial Institutions and the private sector.
We will work together to expand connections between people, especially youth, in Europe and Central Asia, including through higher education, culture, and tourism.
[Disclaimer: Turkmenistan’s final approval of this text is pending its internal procedures.]
-
Global forum on "Education in the field of human rights". Samarkand, December 5-6, 2022
501Global forum on "Education in the field of human rights".
Samarkand, December 5-6, 2022
On December 5-6, 2022, the Global Forum on "Education in the field of human rights" will be held in Samarkand. The initiative to hold this prestigious international conference was put forward by the President of the Republic of Uzbekistan at the 76th session of the United Nations General Assembly and the 46th session of the UN Human Rights Council.
The national organizer of the global forum is the National Human Rights Center of the Republic of Uzbekistan on behalf of the Government of the Republic of Uzbekistan.
It is organized in cooperation with Samarkand Global Forum Office of the UN High Commissioner for Human Rights; Regional Office of the High Commissioner for Human Rights for Central Asia; UNHCR, UN team in our country; UNICEF, Organization for Security and Cooperation in Europe Office for Democratic Institutions and Human Rights; Office of the Coordinator of OSCE Projects in Uzbekistan; the Council of Europe and the Friedrich Ebert Foundation.
Human rights education experts from different countries of the world, foreign and international experts, state bodies, international and regional organizations, specialized educational institutions, representatives of non-governmental non-profit organizations and other institutions of civil society, high-ranking officials - a total of more than 120 foreign guests will participate in the global forum.
The holding of the Samarkand Global Forum in a hybrid format under the auspices of the UN allows a wider audience from all over the world, experts in the field to participate virtually and participate in discussion sessions.
At the opening ceremony of the Samarkand Global Forum, the address of the President of the Republic of Uzbekistan Shavkat Mirziyoyev will be read and video messages of the United Nations Secretary-General Antonio Guterres and the UN High Commissioner for Human Rights Volker Türk will be shown, as well as the Chairman of the UN Human Rights Council, Ambassador Federico Villegas, Security and Cooperation in Europe Matteo Meccacci, Director of the Organization's Office for Democratic Institutions and Human Rights, Yakumopoulos Christos, Director General of the Council of Europe's Directorate for Human Rights and Rule of Law, is expected to attend with introductory remarks.
Members of the government, heads of chambers and committees of the Oliy Majlis, representatives of ministries and organizations, educational and scientific institutions, civil society institutions will participate in the work of the global forum.
The Global Forum will be dedicated to the 10th anniversary of the Declaration on Education and Training in the field of Human Rights. This Declaration was adopted by the UN General Assembly in December 2011.
On December 10, 2004, the UN General Assembly also announced the World Education Program in the field of Human Rights. The Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights is designated as the coordinator of the implementation of the World Education Program.
The World Program of Human Rights Education is a continuous, ongoing initiative. In the past, the World Education Program national human rights education efforts have been implemented in three phases, and the fourth phase, which will last until 2024, is being implemented consistently.
The main goal of the Samarkand Global Forum is to summarize the intermediate results of the implementation of the UN Declaration on Human Rights Education and the UN World Education Program on Human Rights Education. Also, organizing the presentation of best practices, practices and innovative approaches in the same field, exchanging opinions and recommendations on improving the education system in the field of human rights at the international, regional and national level.
The first plenary session of the global forum will be devoted to the theme "UN Declaration on Education and Training in the Field of Human Rights: Results and Contemporary Issues". It discusses the implementation of this Declaration, principles and approaches to ensure effective human rights education, achievements and lessons learned in light of technological changes, and contemporary challenges in the field of human rights education in different parts of the world.
The first day of the global forum will also include 4 parallel sessions.
First session: "Human rights education for school-aged children: principles, approaches and contemporary issues";
Second session: "Human rights education in higher education institutions: principles, approaches and contemporary issues (COVID-19, technology development, internet resources, geopolitics, etc.)";
Third session: "Provision of continuing education in the field of human rights through professional institutions (courts, law enforcement agencies, lawyers): principles, approaches and contemporary problems";
Fourth session: "Informal Human Rights Education for Civil Society: Principles, Approaches and Contemporary Issues (Focusing on Gender, Inclusion, Migration and Media)".
The second day of the global forum will begin with the second plenary session on the topic "Improving the system of education and personnel training in the field of human rights at the international, regional and national levels". At the international, regional and national levels, opinions are exchanged and recommendations are developed on the improvement of the education and training system in the field of human rights.
"Master-classes on human rights" will be organized as part of the side-event. Lectures on 6 topics will be heard and discussed for different groups online and offline.
On this day, award ceremonies will be held for the winners of the republican competition on the topic "Education and research in the field of human rights" and the winners of the badge "For the protection of human rights".
At the end of the global forum, it is planned to present and adopt the final document on human rights education.
******************
For more information:
• Your access to the official website of the National Center for Human Rights of the Republic of Uzbekistan (insonhuquqlari.uz) and the website of the Global Forum (asianforum.uz);
• familiarize yourself with the Global Forum Concept, Program Project and other important information for participants posted on these sites;
Globalforum@nhrc.uz with the heads of the National Human Rights Center of the Republic of Uzbekistan; You can contact us by email info@nhrc.uz and (+ 998 71) 239 47 22 phone/fax number.
• Press service of the National Human Rights Center of the Republic of Uzbekistan (Press Secretary Gulom Mirzaev) for journalists: (+ 998 71) 239-15-09; +998 99 48 555 48).
-
Интервью директора Национального центра Республики Узбекистан по правам человека А.Саидова (на русском и английском языках) журналу «Демократизация и права человека», посвященное предстоящему Глобальному форуму по образованию в области прав человека (5-6 декабря, Самарканд).
494Akmal Saidov: People should know and defend their rights, be sure that they will be protected
On December 5-6, 2022, on the initiative of the President of the Republic of Uzbekistan Shavkat Mirziyoyev, Samarkand hosted the Global Forum on Human Rights Education. The Director of the National Center for Human Rights Akmal Saidov told to journal “Democratization and Human Rights” about the goals and objectives of the upcoming international event:
– Akmal Kholmatovich, what does education in the field of human rights provide for?
– Human rights education is fundamental to the promotion of universal respect and universal observance of human rights. Article 26 of the Universal Declaration of Human Rights proclaims that everyone has the right to education and that “education shall be directed towards the full development of the human personality and towards increasing respect for human rights and fundamental freedoms. Education should promote understanding, tolerance and friendship among all peoples, racial and religious groups, and should contribute to the peacekeeping activities of the United Nations.”
In 2011, the UN adopted the United Nations Declaration on Human Rights Education and Training. The Declaration states that everyone has the right to know, to seek and receive information about all human rights and fundamental freedoms and must have access to education and training in the field of human rights. And human rights education and training are essential to the promotion of universal respect for and observance of all human rights and fundamental freedoms of all persons, in accordance with the principles of the universality, indivisibility and interdependence of human rights.
Provisions regarding human rights education are also included in many international instruments, including the International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights, the Convention on the Rights of the Child, the Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women, the International Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against racial discrimination.
Human rights education includes three aspects:
first, gaining knowledge about human rights, what they are, how they are guaranteed or protected;
second, education through human rights, recognizing that the context and mode of human rights education must be organized and aligned with human rights values (e.g. participation, freedom of thought and expression, etc.), and that in human rights education, the process of learning is as important as its content;
third, learning human rights by students to develop their skills, attitudes and values that enable them to apply the values of human rights in their lives and, alone or with others, to take action to promote and protect human rights.
As the new UN High Commissioner for Human Rights, Volker Türk, noted, “Human rights are the common language of mankind. We need a system of human rights that resonates with everyone's voice. In everything that concerns human rights, we must act as a united front.”
– How is human rights education implemented?
– In 1993, the World Conference on Human Rights stated that human rights education is "essential for the development and achievement of stable and harmonious relations among nations and for the promotion of mutual understanding, tolerance and peace." In 1994, the General Assembly proclaimed the period from 1995 to 2004 as the United Nations Decade for Human Rights Education and called on all UN Member States to promote "teaching, dissemination and information in order to create a universal culture of human rights". And in 2004, the UN General Assembly, to promote the implementation of human rights education programs in all sectors, adopted a special World Program for Human Rights Education. It defines human rights education as education, training and information to create a shared culture of human rights. Comprehensive human rights education not only provides knowledge about human rights and mechanisms for their protection, but also instills the skills necessary to promote, protect and apply human rights to everyday life. Human rights education promotes the development of attitudes and behaviors necessary for the protection of human rights by all members of society.
The adoption of this program has led governments to make significant efforts to develop human rights education, mainly through public education programs. The world community sees human rights education as a means of strengthening peace, democracy and social progress.
The World Program is designed to promote the implementation of educational programs in the field of human rights in all government bodies, non-profit non-governmental organizations and the business sector, a common understanding of the basic principles and methods of educational activities in the field of human rights, the creation of mechanisms for the implementation of practical work and the strengthening of partnerships and cooperation at all levels, from the international to the grassroots. Every individual and every member of society must promote respect for human rights and fundamental freedoms through education and training. Comprehensive human rights education not only serves as a source of knowledge about human rights and mechanisms for their protection, but also provides the skills needed to promote, protect and apply human rights to everyday life.
Three phases of the World Program have already been implemented. They covered educational processes in schools, in higher education systems, and are also held for teachers, teachers and civil servants and representatives of the media.
From 2020 to 2024, the fourth phase of the World Program is being implemented, which is aimed at empowerment. It identifies young people as the target group of the fourth stage. At this stage, the following are provided:
teaching and educating young people in the spirit of equality, respect for human rights and non-discrimination, this will create an inclusive and peaceful society;
focusing on women and children, in line with the “leaving no one behind” goal of the 2030 Agenda for Sustainable Development, providing human rights education for educators working with the teaching staff, including children and youth;
conducting relevant research, evaluation, exchange of best practices in the field of human rights education.
– Holding this Global Forum on Human Rights Education in Samarkand is an expression of high recognition by the world community of our country as an active initiator of decision-making on planetary problems. Isn’t it?
– Yes this is true. Samarkand is becoming a kind of center for holding international and regional forums on human rights. In 2018, the Asian Forum for Human Rights was held here, in 2020 – the Samarkand Web Forum on Human Rights “Youth 2020: Global Solidarity, Sustainable Development and Human Rights”.
In New Uzbekistan, a lot of work has been done in the field of human rights, including the improvement of education in this direction. Education in the field of human rights is one of the priority directions of the state policy in Uzbekistan for the formation of a culture of human rights.
The President of the Republic of Uzbekistan Shavkat Mirziyoyev put forward initiatives aimed at comprehensively ensuring the rights, freedoms and legitimate interests of a person, and they are being consistently implemented. Based on them, five resolutions of the United Nations General Assembly have already been adopted. For the first time in the history of national statehood, the Republic of Uzbekistan was elected to the UN Human Rights Council. This is an expression of the high recognition by the world community, to support the implementation of the country's new foreign policy, including in the field of further comprehensive development of cooperation with international organizations and foreign countries.
The head of our state emphasized that “We are all deeply aware that ensuring human rights is a continuous process. This is evidenced by world history and the experience of democratic states.”
By order of the President of the Republic of Uzbekistan, the National Commission was established for the implementation of the fourth stage of the World Program for Human Rights Education in the country, which consists of representatives of the Senate of the Oliy Majlis, the ministries of foreign affairs, justice, higher and secondary specialized education, public education, to support the mahalla and family, Agency for Youth Affairs, the Ombudsman, the Council of the Federation of Trade Unions, non-governmental non-profit organizations, the media, as well as heads of regions. The main goal of the National Commission is to raise awareness of the universal norms and principles for the protection of human rights, international guarantees for the protection of human rights and fundamental freedoms, as well as further effective work in this direction.
Having proclaimed the principle of the primacy of international law in the Constitution, Uzbekistan acceded to many international conventions aimed at securing and protecting human rights and freedoms, as well as various categories of citizens - women, children, the disabled, and assumed obligations to create the necessary organizational and legal conditions to encourage and protect human rights and freedoms in its territory.
Our country implements its human rights policy based on the following principles:
adherence to generally recognized ideas and values of human rights, as well as to its international obligations;
The policy of the state in the field of human rights follows from the main national interests, which are based on the formation of legal statehood and a strong civil society;
the principle of balance of interests of the individual, society and the state, fixed in the Constitution of the Republic of Uzbekistan;
evolutionary phased nature of all ongoing political and socio-economic reforms;
openness and transparency, since Uzbekistan is ready to discuss and solve all problems in this area in dialogue with all structures of civil society, as well as with its international partners.
In order to increase the role of national human rights institutions, two resolutions of the Government on a set of measures for their state support were adopted.
For the first time in the history of Uzbekistan, in 2020 the National Strategy of the Republic of Uzbekistan on Human Rights and the Roadmap were adopted, providing for the implementation of 78 specific measures. It includes the following priority areas:
protection of personal, political, economic, social and cultural rights;
improvement of mechanisms for the implementation of international standards in the field of human rights and freedoms in legislation and law enforcement practice, as well as their monitoring;
improving legal literacy in the field of human rights;
development of cooperation with specialized international and regional structures, national human rights institutions of foreign countries.
Uzbekistan is actively participating in the campaign for the World Program for Human Rights Education, the implementation of the provisions of the UN Declaration on Education and Training in Human Rights. More than 120 major international legal documents on human rights have been translated into the state language and published in large editions, in close cooperation with international partners.
The study of issues of observance and protection of civil and political rights, international documents and national legislation is included in the curricula of educational institutions of general secondary, secondary specialized, vocational and higher education, advanced training systems for pedagogical, medical and social workers, journalists, judges, law enforcement officials and lawyers.
A landmark event was the creation of a consortium of law schools in the country, with the aim of opening a master's program in human rights. The consortium included the Academy of the General Prosecutor's Office of the country, the National Center for Human Rights, the Tashkent State Law University, the University of World Economy and Diplomacy.
To encourage active representatives of civil society institutions, state bodies and organizations, the Decree of the Cabinet of Ministers of the Republic of Uzbekistan approved the badge “For the protection of human rights”, which is awarded annually on December 10 – International Human Rights Day for merits in the field of protection of human rights.
The results of the implementation of human rights education should serve to raise awareness and understanding of issues in the sense that people recognize and accept violations of human rights, as well as the study of how they can be protected in their own country, which bodies are responsible for their protection, which international treaties are valid and applied, the execution of which rights the participants can demand. Human rights education will also contribute to the acquisition of the skills and abilities to fight and defend one's human rights, as well as to live with these values.
-
Ўзбекистон ва Россия контейнер/рефрижератор юк ташишларни амалга ошириш учун қулай шарт-шароитларни яратишга келишиб олди
466ТОШКЕНТ, 3 декабрь. /«Дунё» АА/. Самарқанд шаҳрида бўлиб ўтган Ўзбекистон ва Россия Ҳукумат раҳбарлари даражасидаги қўшма комиссиянинг 3-мажлиси доирасида 2022-2023 йилларда транспорт соҳасида ҳамкорлик бўйича амалий чора-тадбирлар режаси («Йўл харитаси») имзоланди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА мухбири.
Транспорт вазирлиги маълумотига кўра, Ўзбекистон транспорт вазири Илҳом Маҳкамов ҳамда Россия транспорт вазири Виталий Савельев томонидан имзоланган мазкур ҳужжатда томонлар транспорт хавфсизлиги соҳасида давлатларнинг қонунчилигида бўлаётган ўзгаришлар тўғрисида икки томонлама ахборот алмашинувини ташкил этишга тайёрлигини билдирди.
Ушбу «Йўл харитаси»да Ўзбекистон ва Россия ўртасида контейнер/рефрижератор юк ташишларни амалга ошириш учун қулай шарт-шароитларни яратиш кўзда тутилган.
Ҳужжатда, шунингдек, транспорт соҳасига, жумладан, Ўзбекистонининг рақамли интеллектуал транспорт тизимига замонавий рақамли ечимларни жорий этиш ҳамда транспорт таълими соҳасидаги ўзаро ҳамкорлик масалалари акс этган.